Het begrip ‘koffie smaakprofiel’ verwijst naar de kenmerkende eigenschappen die een koffie onderscheiden op het gebied van aroma, smaak, mondgevoel en nasmaak.
Deze eigenschappen worden beïnvloed door allerlei factoren, bijvoorbeeld de variëteit, de herkomst, de hoogte waar de koffiestruik op groeit, de verwerkingsmethode en natuurlijk de branding.
De belangrijkste elementen van een smaakprofiel:
Aroma:
Het eerste wat opvalt bij het ruiken van vers gezette koffie. Denk aan bloemige, fruitige, kruidige of aardse geuren. Aroma’s kunnen bijvoorbeeld doen denken aan cacao, noten, karamel, bessen of Citrus.
Aciditeit:
In de koffiewereld spreekt men vaak van ‘levendige’ of ‘sprankelende’ aciditeit. Dit is niet hetzelfde als zure smaak, maar meer een frisse tinteling (zoals Citrus), of een wijnachtige, fruitige ondertoon.
Koffie uit bijvoorbeeld Ethiopië en Kenia staat bekend om hogere, helder-fruitige aciditeit; koffies uit Brazilië hebben juist vaak een meer milde, ronde aciditeit.
Body:
Dit verwijst naar hoe vol of zwaar de koffie in de mond aanvoelt. Een koffie met een ‘volle body’ kan bijvoorbeeld romig of stroperig overkomen, terwijl een koffie met een ‘lichte body’ juist meer waterig of delicaat aanvoelt.
De body wordt beïnvloed door bijvoorbeeld de zetmethode (espresso, filter, French press) en de manier waarop de koffie is verwerkt en gebrand.
Smaaknuances:
Dit betreft specifieke smaaktonen die je proeft, zoals chocolade, hazelnoot, karamel, rood fruit, steenfruit (perzik, abrikoos), Citrus of kruiden.
Smaaknuances zijn vaak te herleiden tot de combinatie van koffiesoort, regio en verwerkingsmethode.
Zoetheid en bitterheid:
Koffie bevat van nature suikers die zich onder invloed van de branding ontwikkelen tot karamelachtige tonen. Een ‘goede’ koffie heeft vaak een zekere natuurlijke zoetheid, die de bitterheid in balans brengt.
Bitterheid kan ontstaan door te donkere branding, over extractie of de kwaliteit van de bonen.
Afdronk:
De smaak die achterblijft na het doorslikken van de koffie. Een lange, aangename nasmaak wijst vaak op hoge kwaliteit.
Kan variëren van zoet, fruitig, chocoladeachtig tot licht rokerig of kruidig.
Smaakprofiel ontdekken
Wil je zelf meer inzicht krijgen in het smaakprofiel van koffie?
Dan kun je experimenteren door verschillende single-origins te proeven, verschillende brandingen te vergelijken of verschillende zetmethodes uit te proberen.
Eventueel kun je smaken noteren in een proefnotitie of een “coffee flavor wheel” gebruiken. Zo ontwikkel je je eigen geur- en smaaksensitiviteit en ontdek je welke koffies het best bij jouw voorkeur passen!
